raz po raz
  • Farna po raz drugi
    6.07.2011
    6.07.2011
    Witam,
    chciałbym wrócić do kwestii poruszonej przez Państwa w niniejszej odpowiedzi. Według słownika ortograficznego PWN odmianę przymiotnikową mają tylko nazwiska żeńskie zakończone na -owa oraz te, które pochodzą od przymiotników. Czy fakt, że przymiotnik farny (od fary) w zasadzie wyszedł z użycia, nie jest wystarczającym powodem, by nazwisko Farna odmieniać zgodnie z wzorcem rzeczownikowym?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Pozdrawiam
  • Feminatywy po raz n-ty

    6.02.2023
    6.02.2023

    Dzień dobry,

    chciałbym zapytać, czy nazewnictwo niektórych zawodów wykonywanych przez kobiety, szczególnie odnoszących się do branży medycznej, takich jak chirurżka czy psychiatrka są zgodne ze słownikiem języka polskiego i dopuszczalne do stosowania, np. w oficjalnych pismach czy artykułach?

    Ponadto, jeżeli tak, to idąc tym tokiem myślenia, jak nazwać kobietę, która pełni zawód tokarza lub drukarza?

    Pozdrawiam

  • filmówka i ekonomik po raz drugi

    21.04.2015
    21.04.2015

    Odpowiedź na pytanie z dn. 19.04 dotyczące potocznych nazw szkół jest sprzeczna z uchwałą ortograficzną Rady Języka Polskiego (https://rjp.pan.pl/uchway-ortograficzne?view=article&id=88:zapis-potocznych-jednowyrazowych-nazw-orodkow-dydaktycznych&catid=43). Czy to oznacza, że uchwały RJP nie mają zastosowania w praktyce?

    Dziękuję za odpowiedź

  • Gietrzwałd po raz drugi
    24.11.2005
    24.11.2005
    Mam pytanie do Pana Jana Grzeni: odpowiadając na pytanie dotyczące wymowy nazwy Gietrzwałd, polecił Pan wariant [g'ed-żwałt]. Nie sądzi Pan, że odpowiedniejszą i bardziej uzasadnioną formą byłaby jednak [g'etszfałt]?
  • imiona postaci i obiektów literackich – po raz drugi
    21.03.2008
    21.03.2008
    Czy Królewna Śnieżka, Żabi Król i Czarodziejskie Źródło pisze się z dużej czy małej litery?
    Czas w baśni jest nieokreślony. Mówi się wtedy: za siódmą górą, za siódmą rzeką. Baśnie bywają różne. Występują w nich postacie fantastyczne: Żabi Król, Śpiąca Królewna, krasnoludki, wróżki, smok mający siedem głów, mówiące ludzkim głosem jaskółki, wróble i słowiki. Są też czarodziejskie przedmioty, np. Czarodziejskie Źródło. Każda baśń uczy, jak ludzie powinni postępować w życiu.
  • Kraj Kangurów, ale kraj tulipanów, czyli o peryfrazach po raz kolejny
    6.04.2016
    6.04.2016
    Chciałabym zapytać, z czego wynikają różne zasady pisowni zwrotów takich jak kraj piramid, kraj samurajów, kraj tulipanów, kraj fiordów z jednej strony, a z drugiej Kraj Klonowego Liścia, Kraj Kangurów czy Kraj Kwitnącej Wiśni. Najnowszy wielki słownik ortograficzny wskazuje tylko taką pisownię, nie dopuszcza nawet oboczności.

    Z góry dziękuję za wyjaśnienie.
    Z poważaniem

    Agnieszka Buczkowska
  • La Coruña po raz drugi
    3.12.2003
    3.12.2003
    Szanowny Panie,
    Dziękuję za odpowiedź w kwestii formy dopełniaczowej od nazwy La Coruña. Przyznam jednak, ze jestem trochę zaskoczony brakiem aprobaty Pana Doktora (czyli, jak rozumiem, całego gremium Komisji) dla formy La Corunii, którą miałaby sankcjonować jedynie niewłaściwa wymowa [la corunja]. Czy na pewno „jedynie” i czy na pewno „niewłaściwa”? Byłby to bowiem chyba ewenement – opieram się tu na własnych spostrzeżeniach, więc być może się mylę – jeśli dopełniacz od niepolskiej nazwy geograficznej na -nia po samogłosce przybrałby końcówkę -ni zamiast -nii (na terytorium Polski sytuacja jest odwrotna: Cedyni, Krutyni, Bogatyni, Trzebini… – wyjątek od tejże reguły również nie jest mi znany). Co więcej, przecież nawet oryginalna nazwa Hiszpanii (a nie: Hiszpani) to właśnie España.
    Chciałbym prosić o odniesienie się do powyższych wątpliwości.
    Z poważaniem
    Michał Gniazdowski – Warszawa
  • mąż, ale nie mąż – po raz drugi
    7.09.2014
    7.09.2014
    Jak nazwać kogoś, kto pełni funkcję męża, ale oficjalnie nim nie jest? Tłumaczę tekst o starszej parze, więc chłopak brzmi infantylnie, partner trochę zbyt biznesowo, a konkubent nieodmiennie kojarzy mi się kronikami policyjnymi. Będę wdzięczna za wskazówki.
    Pozdrawiam serdecznie
    D.
  • Mierzymy czas – po raz kolejny
    25.04.2018
    25.04.2018
    Czy mówiąc: za 10 minut 15 godzina, rozumieć: za 10 minut jako 10 od chwili, w której zaczęło się równe 10 minut do 15 (wyobrażam to sobie)? Za w znaczeniu za tymi 10 minutami, podobnie za dzień jeśli dzień trwa. Pisałem o tym, ale nie zostało to dla mnie do końca jasne.
    Czy to wyżej będzie to poprawne? Czy też poprawnym jest liczyć 10 minut od chwili powiedzenia?

    Pozdrawiam
  • nie nie z imiesłowami po raz n-ty
    15.11.2012
    15.11.2012
    Szanowni Państwo,
    bardzo proszę o wyjaśnienie, w jaki sposób należy zapisać nie z imiesłowem przymiotnikowym w następującym fragmencie zdania: „odwoływanie członków komisji nie(-)przejawiających żadnej aktywności w ciągu 12 miesięcy”.
    Z poważaniem,
    Halina Chybińska
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego